Với những người con sinh ra ở dải đất miền Trung như chúng tôi, bắp om chà vôi đã gắn bó thân thiết với tuổi thơ, đặc biệt khi những ngày mưa gió ùa về.
Bắp om chà vôi vừa ngon miệng lại vừa bắt mắt
Ngày mưa, mẹ thường muốn đổi bữa cơm cà, cơm nhút mặn chát cho cả nhà bằng món “độn” bắp, đậu đỏ, đậu phộng và “sang” hơn chút thì có thêm gạo nếp. Muốn ngon, phải chọn được bắp nếp thay vì bắp tẻ để có độ dẻo.
Sở dĩ mà món bắp om chà vôi “lên ngôi” vào ngày mưa gió bởi nó được chế biến quá công phu. Và dĩ nhiên, chỉ có ngày mưa mẹ tôi mới đủ rảnh để dành nguyên một buổi để làm.
Một nguyên tắc cơ bản và cũng quan trọng nhất để làm món bắp om là phải làm bong hết lớp vỏ cứng bên ngoài hạt bắp. Để làm được điều đó, mẹ tôi dùng một chén nước vôi sẽ được đổ vào nồi đun sôi cùng hạt bắp, sau đó chà đi chà lại nhiều lần. Chỉ cần một lần nấu nước vôi thôi là lớp vỏ cứng của hạt bắp sẽ bong sạch. Cuối cùng, mẹ đổ nước lã vào đun sôi bắp. Cứ thế, công đoạn nấu bắp cùng nước lạnh rồi đổ ra chà sạch sẽ lặp đi lặp lại 3 lần nhằm làm hết mùi vôi.
Bắp hạt sau khi được chà sạch vỏ bằng nước vôi sẽ được đồ cùng đậu đỏ và gạo nếp. Khi nấu bắp, mẹ thường dùng những thanh củi to và hầm trong nhiều giờ. Vì thế, không thể phủ nhận là nấu món này cũng rất tốn…củi. Trong lúc mẹ vất vả với nồi bắp, mấy anh em chúng tôi phải giúp mẹ rang đậu phộng để ăn kèm.
Món ăn dân dã ăn cùng với đậu phộng rang ngon hết ý
Ngồi quây quần bên bếp lửa chờ nồi bắp chín, mẹ và nội tôi lại thay nhau kể cho chúng tôi nghe về gốc gác của món bắp om chà vôi. Nội bảo ngày trước, bắp om chà vôi được dùng để ăn thay cơm ngày này qua ngày khác. Thậm chí, hạt bắp ngày đó cũng chỉ có hạt bắp tẻ và nhà nào mà nồi bắp om có thêm một nắm đậu là “sang” lắm rồi. Trong kí ức của thế hệ nội và mẹ tôi, món bắp om chà vôi như nhân chứng của một thời khó khăn mà mỗi khi nhắc lại, nội không khỏi ngậm ngùi.
Bắp om chà vôi vốn đã gần gũi và quen thuộc với hầu hết những đứa trẻ miền Trung chúng tôi. Những hạt bắp, hạt đậu, hạt nếp thơm ngậy trên bếp của mẹ cũng là thành quả của những ngày đội mưa, đội nắng cùng bố mẹ làm đồng. Nhìn nồi chín, hạt bắp nở bung ra như những bông hoa nhỏ, xen lẫn giữa hạt nếp trắng ngần và được điểm thêm sắc màu của hạt đậu đỏ trông thật bắt mắt.
Nồi bắp om bắc xuống bếp, bốc khói nghi ngút, tỏa hương thơm ngậy khiến cả lũ chúng tôi đứng ngồi không yên. Độ béo của hạt bắp, vị bùi của đậu đỏ, dẻo thơm của hạt nếp hòa quyện vào nhau khiến ai cũng xuýt xoa. Giữa thời tiết giao mùa se lạnh, nghe tiếng mưa lộp độp, bát bắp om ăn cùng đậu phộng rang bỗng làm không khí gia đình trở nên đầm ấm biết bao.
Mùa mưa năm nay lại đến. Nhìn mưa thối đất thối cát, tôi bỗng muốn chạy ùa về nhà để được ăn bắp om chà vôi của mẹ, để nghe chuyện kể của nội và hàn huyên với mấy anh em về tuổi thơ.
Tuệ Minh
