Ngoài thịt lợn và rau sống, các loài thủy hải sản cũng được xếp vào nhóm những thực phẩm có nguy cơ nhiễm sán cao, trong đó, đặc biệt là con ốc.
Ốc là thực phẩm khá quen thuộc và được ưa chuộng vì chứa nhiều chất dinh dưỡng, đặc biệt là hàm lượng canxi cao. Bên cạnh đó, thịt ốc cũng chứa nhiều các loại vitamin như A, B1, B2…
Theo Đông y, ốc có tính hàn, vị ngọt, có tác dụng thanh nhiệt lợi thủy, giải độc tiêu nhọt, trị chứng tiểu khó, mắt đỏ sưng tấy…Thường xuyên ăn ốc có tác dụng bổ thận, sáng mắt, tăng cường cơ bắp.
Tuy nhiên, hiện nay, do môi trường bị ô nhiễm, nguồn nước không đảm bảo vệ sinh kéo theo chất lượng của ốc cũng bị ảnh hưởng nếu ốc sống ở những vùng nước bẩn bởi khi đó, ốc rất dễ bị nhiễm các loại vi khuẩn, ký sinh trùng.
Theo đó, trong các loại ốc đồng, ốc nước ngọt thường có ấu trùng sán lá gan hoặc các loại ấu trùng giun. Khi chúng ta ăn phải các loại ốc chưa được nấu chín, các loại ấu trùng này có thể xâm nhập vào cơ thể người và gây hại.
Hình ảnh ốc bị nhiễm ký sinh trùng. Ảnh Internet
Theo ThS.BS Nguyễn Trung Cấp, Trưởng Khoa Cấp cứu (Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương), tại bệnh viện đã từng tiếp nhận nhiều trường hợp bệnh nhân bị nhiễm sán lá gan nhỏ do ăn phải ốc nước ngọt chưa được chế biến kỹ, đặc biệt là ăn ốc nướng.
Sở dĩ ốc dù được nướng nhưng vẫn dễ “sót” ký sinh trùng là do vỏ ốc rất dày và cứng, vì vậy, phải mất nhiều thời gian để thịt ốc bên trong có thể chín hoàn toàn. Trong khi đó, nhiều người thấy vỏ ốc cháy xém, nghĩ là ốc đã chín và lấy ra ăn. Đây chính là nguyên nhân khiến nhiều người bị nhiễm sán từ ốc.
Tình trạng này rất hay xảy ra ở trẻ em sống ở vùng cao. Biểu hiện khi bị nhiễm sán này là người bệnh ậm ạch khó chịu vùng gan, ăn uống khó tiêu, để lâu có thể gây bệnh viêm gan, xơ gan.
Bên cạnh đó, ốc cũng dễ nhiễm ấu trùng giun tròn. Ấu trùng này ký sinh ở chuột. Khi phân chuột thải ra môi trường và ốc ăn phải thì sẽ bị nhiễm giun. Tiếp đó, nếu con người ăn phải loại ốc này khi chưa được nấu kỹ, ấu trùng sẽ chui vào cơ thể, khu trú ở nhiều cơ quan, trong đó, nguy hiểm nhất là chui vào não gây viêm não, viêm màng não. Biểu hiện thường thấy là nhìn mờ, đau đầu kéo dài, có thể gây phù nề, thậm chí khiến người dùng rơi vào hôn mê.
Theo BS Nguyễn Trung Cấp, đặc điểm chung của những loại bệnh do nhiễm giun sán này là ăn phải ốc chưa được nấu chín. Ấu trùng giun sán ký sinh trong ốc có thể chết khi thức ăn đã được nấu chín hoàn toàn, không còn khả năng gây bệnh. Do đó, nguyên tắc đơn giản nhất để đảm bảo an toàn là phải luộc/nướng/nấu chín ốc trước khi ăn.
Ngoài ra, một lưu ý quan trọng là ốc dù sống ở môi trường nào thì khi bắt hoặc mua về vẫn nên ngâm ốc để loại bỏ những tạp khuẩn khu trú trong vỏ ốc. Theo đó, nên ngâm ốc trong nước từ 2-4 tiếng (có thể vò một nắm lá bưởi hoặc cắt nửa quả ớt để ngâm cùng để ốc nhanh nhả hết đất cát và các chất bẩn), sau đó, rửa lại nhiều lần với nước sạch mới đem đi chế biến.
Mẹo chọn ốc tươi ngon
Nguyên tắc đầu tiên khi chọn các loại ốc nói chung là phải chọn ốc sống. Chúng ta có thể phân biệt ốc sống – ốc chết bằng cách nhìn vào vảy ốc. Ốc chết có vảy thụt sâu bên trong. Ngoài ra, ốc chết thường có mùi hôi. Nếu thả ốc vào chậu nước đầy, ốc chết sẽ xoay đít lên trên, cầm lên thấy nhẹ.
Còn ốc sống khi chạm tay vào vảy, nó sẽ tự thụt vào. Hơn nữa, nếu để lâu trong chậu nước, ốc sẽ “mở miệng” và bò bám vào thành chậu chứ không nằm im một chỗ.
Theo 24h
