Theo kinh nghiệm của nhiều ngư dân làng mình (Sa Huỳnh, Quảng Ngãi), con mực trứng chứa nhiều trứng nhất là vào những độ trăng. Mờ sáng, những chiếc thuyền câu sau một đêm “hứng” đầy trăng biển đã đem về bến hàng chục giỏ mực trứng, tươi đến mức da còn bóng loáng, óng ánh những chấm hồng chấm tía như nhảy múa cùng tia nắng rạng đông.
Tùy môi sinh của từng vùng biển mà mực trứng lớn nhỏ có khác nhau chút đỉnh nhưng cái “phom” chung là mình thon thả, hơi dài, đuôi nhọn. Mực trứng còn có tên gọi khác là mực cơm hay mực sữa. Mực trứng thì chính danh rồi vì bụng mực đầy trứng. Còn gọi mực cơm là do hình dáng của chùm trứng: Từng hạt trứng chút xíu kết lại, nho nhỏ, xinh xắn giống như những hạt cơm. Có khi kêu là mực sữa bởi buồng trứng như một dòng sữa trắng, và khi đã chín, trứng mực dẻo quánh như sữa đặc.
Xin mách các bạn lần đầu về chơi biển, khi mua mực trứng nên chú ý chọn những con có màu da hồng tím, sáng bóng, hai chấm mắt đen láy, râu không nhão, bụng hơi căng (chứng tỏ trứng nhiều). Đấy là những con mực trứng tươi… không thể tươi hơn. Chúng sẽ không “phụ lòng” bạn dù bạn có chút ít vụng về trong khâu nấu nướng. Còn nếu da mực nhợt nhạt, mắt mờ đục, râu “rũ rượi”, bụng mềm oặt thì đó là những con mực ươn, trứng giập rồi. Mua phải loại này, dù bạn có là… thiên hạ đệ nhứt bếp thì cũng bó tay vì mực đã mất đi khá nhiều chất ngọt.
Mực trứng có thể chế biến được khá nhiều món. Nói một cách… nghiêm trọng là mực trứng có “phổ” chế biến rất rộng với các món luộc, nhồi đậu phộng, hấp, xào, chiên mắm, um mặn, nấu canh, nướng mọi, nướng muối ớt… Món nào cũng bắt cái lưỡi phải nhớ dai. Riêng mực trứng nướng mọi và nướng muối ớt là hai món mà giới “ẩm thực bãi biển” hay làm hơn cả. Những “tín đồ” của hai món này thường ví von: “Đó là hai… tuyệt phẩm buộc những tay kén ăn nhất phải xuýt xoa ngay từ cái nhai đầu tiên”. Mình và nhóm bạn “bỏ phiếu” cho hai món này từ lâu.
Mực trứng nấu được nhiều món ngon
Sáng sớm, một đứa xuống bến “kiếm” vài ký đem về đẩy vô ngăn đông tủ lạnh. Chiều, cho mực rã đông, lấy một nửa ướp với muối ớt pha chút dầu ăn để thực hiện món mực trứng nướng muối ớt. Nửa còn lại để nguyên làm món nướng mọi. Lúc người ta lục tục cho bữa cơm chiều thì chúng tôi cũng lúi húi bên bếp than hồng, ngay trên bãi biển. Trong gió nồm mát rượi, chúng tôi thả… hương mực bay đi. Hôm nào rủ được vài bạn gái, bữa tiệc mực trứng “chất” hẳn lên. Con gái nướng mực… thực hơn con trai, bởi nướng con nào bỏ vào đĩa con nấy, mười con như chục. Còn con trai nướng thì “ảo” lắm, mực vừa chín tới đã bỏ vào… miệng nhai nhồm nhoàm, lại còn nói tao nếm coi thử chín chưa!
Mực nướng mọi thơm ngọt tự nhiên. Mực nướng muối ớt hương vị mặn mà. Chúng tôi không ai quên “phụ kiện” là chai rượu gạo nút lá chuối. Mực trứng ngon thế, lại giữa mùa trăng, sao có thể ăn suông được chứ?
Trần Cao Duyên
